Çalışan Sağ. ve Çalışan Hakları Hemşiresi: Hülya KILINÇ
MUDANYA DEVLET HASTANESİ
ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ BİRİMİ
Sağlık Bakanlığı son yıllarda artan sağlıkta şiddet olaylarının önlenmesi, sağlık çalışanlarının güvenli ve huzurlu ortamlarda hastalara daha iyi hizmet verebilmesi ve sağlık çalışanına şiddet gösteren kişilerin yargılanması ve cezalandırılması için yasal düzenlemeler yapmıştır. Bu düzenlemeler kapsamında hastanemiz bünyesinde Başhekim'e bağlı olarak Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimi kurulmuştur.
Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimi;
1-Çalışanların çalışan hakları ve güvenliğine yönelik talep ve şikayetlerini kabul eder.
2-Başvuruları değerlendirir, sağlık çalışanlarının güvenli ve huzurlu ortamlarda hizmet verebilmesi için gerekli düzeltici / önleyici faaliyetlerin başlatılmasını sağlayarak talep sahibine geri bildirimde bulunur.
3-Bir sağlık çalışanının fiziksel veya sözel şiddete uğraması durumunda, olaya ilişkin durum tespit tutanağı, adli rapor, kamera kayıtlarının olduğu CD vb ek kanıtları da toplayarak İl Cumhuriyet Başsavcılığı ve İl Sağlık Müdürlüğü ile yazışmasını sağlar.
4- Çalışan hakları ve güvenliğine yönelik uygulamaları yakından takip eder.
5-Aylık olarak Başhekimliğe rapor sunar.
6-Hastanemiz çalışanlarına yüksek motivasyon ve güvenli bir ortam sağlayarak hizmet sunumunda kalitenin artırılmasına, kurum çalışanları için muhtemel riskleri belirleyerek bu risklerin giderilmesi için uygun yöntem ve teknikler geliştirir, gerçekleşen olayların analizini yaparak kuruma özgü tedbirlerin artırılmasını sağlar.
SAĞLIK ÇALIŞANI HAKLARI
Bir sağlık kuruluşunda çalışan herkes;
-Güvenli ve huzurlu bir ortamda çalışma
-Mesleğini uygularken etik ilkelere bağlı olma
-Kendi değerlerine ters düşen durumlardan kaçınma
-Baskı altında olmadan mesleklerini uygulama
-Kendisi ve ailesinin sağlığını koruma
-Hizmetten çekilme talebinde bulunma haklarına sahiptir.
ŞİDDET NEDİR ? 
Sağlık çalışanlarının görevlerini icra ettikleri sırada kişinin fiziksel ve psikolojik açıdan zarar görmesiyle sonuçlanan veya sonuçlanması muhtemel olan sözlü
veya fiili olarak yaralama, tehdit ve hakarete maruz kalma durumlarıdır.
BEYAZ KOD NEDİR ?
Sağlık Bakanlığının kamu ve özel tüm sağlık kurum ve kuruluşlarında gerçekleşen şiddet olaylarının izlenmesi, gereken müdahalenin yapılması ile olayın
takip edilmesi, adli mercilere iletilmesi, beraberinde; gerçekleşen olayların analizinin yapılarak ilgili sağlık kurumuna özgü tedbirlerin alınması için çalışma
yapılması amacıyla oluşturulmuş bir sistemdir.
BEYAZ KOD BİRİMİ NEDİR ?
Sağlık Bakanlığı bünyesinde kurulan, Sağlık Bakanlığı bünyesinde oluşturulan ve 7/24 kesintisiz hizmet veren “ 113 ”no’lu danışma hattı aranarak olay hakkında bilgi verilen veya internet üzerinden www.beyazkod.saglik.gov.tr adresi üzerinden Bildirim Formu 1 doldurularak bakanlığa olay hakkında bilgi verilen, bildirim üzerine, olayın adli makamlara intikal ettirilip ettirilmediğini araştıran ve şayet ettirilmemiş ise olayı derhal adli makamlara bildirilmesini sağlayan, ayrıca şiddet olayının gerçekleştiği sağlık kurumunun hukuk birimlerine de olayın bildirildiğini teyit eden birimdir.
ŞİDDETLE KARŞILAŞTIĞINIZDA YAPMANIZ GEREKENLER
Şiddete maruz kalan sağlık çalışanı veya olaya tanık olan diğer sağlık çalışanı tarafından aşağıdaki üç adım sırasıyla uygulanır.
1- Sağlık Bakanlığı bünyesinde oluşturulan ve 24 saat kesintisiz hizmet veren “113“ no’lu danışma hattı aranarak olay hakkında bilgi verilir veya internet üzerinden www.beyazkod.saglik.gov.tr adresi üzerinden Bildirim Formu 1 doldurularak bakanlığa olay hakkında bilgi verilir. Bildirim Formu 1 ‘in bir nüshası Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimine iletilir.
2-Çalışan hakları ve güvenliği Birimi Bulunan Kurumlarda:
2.1-Beyaz Kod Müdahale ekibi oluşturulur.
2.2-Acil durumlarda Beyaz Kod müdahale ekibine hızla haber verilmesini ve ekibin olay yerine en kısa zamanda ulaşmasını sağlayan “ 1111 ” no telefondan aranarak bildirilir.
2.3-1111 çağrı alındığında; müdahale ekibinin olay yerine en geç 3 dakika içerisinde ulaşması sağlanır.
2.3.1.Beyaz kod çağrısı yaptıktan sonra;
2.3.1.1. Öncelikle kişisel güvenlik sağlanır, saldırgandan uzaklaşarak güvenli bir alanda durulur.
2.3.1.2. Şüpheli/Şüpheliler, Mağdur çalışan ve Saldırıyı görenlerin ad ve soyadları, imzaları, T.C. kimlik numaraları, iletişim bilgileri, mail adreslerinin yazılıp imzalandığı olay tutanağı beyaz kod müdahale ekiplerince tutulur. Tutulan Olay Tutanağı ve ifade tutanaklarıçalışan hakları ve güvenliği birimine intikal ettirilir.
2.3.1.3. Çalışan personelin ve olayı görenlerin ifadeleri Kurum bünyesinde bulunan hastane çalışanı ifade alma odasında alınır(Sağlık Çalışanı ifade vermek amaçlı bağlı bulunan karakola gitmez)
2.3.1.4. Çalışan hakları ve güvenliği birimi İlgili sağlık çalışanının şikayetinin olup olmadığına bakmadan, olayı adli mercilere mutlaka intikal ettirir. Eş zamanlı olarak kendisine iletilen şiddet olaylarını ilgili Sağlık Müdürlüğünün Beyaz Kod İl Koordinatörlüğüne iletir. İl Beyaz Kod Birimi tarafından olay değerlendirilir. Beyaz Kod kapsamında olup olmadığına karar verilir.
2.3.1.5. Yapılan bildirimler üzerine Sağlık Müdürlüğü Beyaz Kod İl Koordinatörlüğü tarafından , kamu hizmeti sunumu sırasında görevinden dolayı şiddete maruz kalan ilgili çalışanın veya kanuni mirasçılarının talepte bulunması halinde gerekli hukuki yardım sağlanır.
2.3.1.6. Çalışan hakları ve güvenliği birimi gerçekleşen olayların analizini yaparak kuruma özgü tedbirlerin artırılmasını sağlar.
2.3.1.7. Çalışan hakları ve güvenliği birimi şiddet mağduru personele psikososyal destek isteyip istemediğini kayıt altına alarak, isteyen personel için uygun psikososyal destek müdahalesi işleyişini oluşturmuştur.
DİĞER HUSUSLAR
1.Güvenlik Kameraları: Güvenlik kameraları yalnızca şiddet sonrası suç unsurlarını ortaya çıkarmak için değil aynı zamanda suça yönelik davranışlarda caydırıcı bir etkiye de sahiptir. Kuruma özgü risk değerlendirmesi çerçevesinde, riskli alanlarda yeterli sayıda güvenlik kamerası ve güvenlik görevlisi bulundurulur, şiddete ve suça yönelme davranışlarını önemli ölçüde azaltması hedeflenir.
2.Sağlıkta Şiddete Hayır Afişleri: Hasta ve yakınlarının yoğun bulundukları alanlarda Sağlık çalışanlarına karşı hizmet sunumu sırasında işlenecek suçların şikayete bağlı olmaksızın adli makamlara intikal ettirileceği ve şiddete uğrayan çalışanın hizmetten çekilme hakkı olduğu gibi konularda toplumun bilgilenmesi amaçlı “Sağlık Çalışanına Şiddete Hayır” afişleri şiddet olaylarının en çok yaşandığı birimler öncelikli olmak üzere hasta bekleme alanlarına asılır.
ŞİDDETE UĞRAYAN MAĞDUR ÇALIŞANIN HAKLARI
1.Şiddet olayları için Bakanlık Hukuk birimleri, işlenen suçtan mağdur olan Bakanlık personeline veya vefatı halinde kanuni mirasçılarına bir avukatın hukuki yardımını isteyip istemediği sorularak talep etmeleri halinde Bakanlık avukatlarınca ilgili personele 28/04/2012 tarihli ve 28277 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Sağlık Bakanlığı Personeline Karşı İşlenen Suçlar Nedeniyle Yapılacak Hukuki Yardımın Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” çerçevesinde hukuki yardım yapılmaktadır.Hukuki yardımda bulunan personelden, bu yardım sebebiyle herhangi bir masraf ve ücret talep edilmemektedir.
2- Sağlık çalışanları, sağlık hizmeti sunumu esnasında şiddete uğraması halinde, acil verilmesi gereken hizmetler hariç olmak üzere hizmetten çekilme talebinde bulunabilir.
2.a) Hizmetten çekilme talebi, kurum tarafından belirlenen yöneticiye sözlü veya yazılı olarak bildirilecektir.
2.b) Bildirim üzerine yetkili yönetici, olayı derhal değerlendirerek hizmetten çekilme talebinin uygun olup olmadığı hakkında gecikmeksizin karar verecektir.
2.c) Yetkili yönetici, hizmetten çekilme talebini uygun bulduğu takdirde hastanın sağlık hizmeti almasına ve tedavisinin devamına yönelik tedbirleri güvenlik tedbirleriyle birlikte alacaktır.
ŞİDDET UYGULAYAN HASTA VEYA HASTA YAKINI
1- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 91 inci maddesinin dördüncü fıkrasında bir kısım suçlarda suçüstü halleriyle sınırlı olmak kaydıyla mülki amirlerce belirlenecek kolluk amirleri tarafından şüpheli hakkında yirmi dört saate kadar gözaltına alınma kararı verilebileceği şeklinde düzenlenmiştir. Bu suçlardan, kasten öldürme, kasten yaralama ve cinsel saldırı suçları Beyaz Kod kapsamındadır.
2.4.12.2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 100 üncü maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında tutuklama nedeni varsayılabilen suçlardan sayılmıştı.
MEVZUATLAR VE UYGULAMA DAYANAKLARI
Çalışan hakları ve güvenliği iş akışı, yasal mevzuat çerçevesinde belirlenmiştir.
• 06.04.2011 tarihli ve 27897 sayılı Hasta ve Çalışan Güvenliğinin Sağlanmasına Yönelik Yönetmelik (http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/04/20110406-3.htm)
• 28.04.2012 tarihli ve 28277 sayılı Sağlık Bakanlığı Personeline Karşı İşlenen Suçlar Nedeniyle Yapılacak Hukuki Yardımın Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik
(http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/04/20120428-3.htm)
•14.05.2012 tarihli Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü; Çalışan Güvenliğinin Sağlanmasına İlişkin Genelge (http://www.tkhk.gov.tr/TR,90/calisan-güvenligi-genelgesi.html)
• 16.03.2016 Hukuki Yardım ve Beyaz Kod Genelgesi(https://beyazkod.saglik.gov.tr/hukuki-yardim-ve-uygulama-genelgesi.pdf)
• 4.12.2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi (https://www.4.12.2004+tarihli+ve+5271+sayılı+Ceza+Muhakemesi+Kanunu)
• Çalışan Hakları ve Güvenliği Uygulamaları Rehberi 17 Ocak 2019
(https://khgmcalisanhaklaridb.saglik.gov.tr/TR,50810/calisan-haklari-ve-guvenligi-uygulamalari-rehberi.html)
HER TÜRLÜ SORULARINIZ İÇİN
Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimini arayınız:
(224) 280 16 00